Moet ik altijd toestemming vragen voordat ik een foto of een filmpje maak?

Vraag altijd eerst toestemming

Voordat je een foto of een filmpje van iemand anders maakt of deelt, moet je altijd toestemming vragen. Dat is de basisregel. Maar toch zijn er een aantal uitzonderingen.

Enkele uitzonderingen waarvoor je geen toestemming nodig hebt

Je hebt geen toestemming nodig voor het maken en delen van foto’s en filmpjes:

• van personen die niet herkenbaar zijn;
   
• voor het familie album;
   
• van toevallige voorbijgangers;
   
• van publieke personen;
   
• voor sfeerbeelden.

Meer weten? Check dan de voorbeelden hieronder.

Niet herkenbare personen

Je moet geen toestemming vragen wanneer je een foto of een filmpje maakt van een persoon waarin deze niet herkenbaar is. Hieronder vind je 2 voorbeelden van zulke foto’s.

Let op!

Dat het gezicht niet zichtbaar is op de foto of in het filmpje, wil niet zeggen dat de persoon niet herkenbaar is. Zo kan iemand, wiens gezicht onherkenbaar is op een foto, toch te herkennen zijn doordat hij bijvoorbeeld een zeer herkenbare trui draagt.

Het is een vergelijkbare situatie met een naaktfoto van iemand waarbij het gezicht niet herkenbaar in beeld komt. In dit geval kan de persoon toch te herkennen zijn, bijvoorbeeld door typische tatoeages. Omdat de personen in deze situaties te identificeren zijn, is toestemming voor het gebruik ervan vereist.

De volgendefoto is een twijfelgeval. Als er nog andere foto’s zijn van het feestje waarop deze jongens herkenbaar staan, dan moet je toestemming vragen.

Niet herkenbaar in beeld komen gaat dus verder dan louter het niet in beeld brengen of blurren van het gezicht. Twijfel je? Vraag toestemming!

Het familie album

Stel je voor dat je op een familiefeestje bij elke foto toestemming zou moeten vragen! Dat zou niet echt handig zijn. Je kan dus zeker spontaan foto’s nemen, maar als iemand liever niet op de foto staat en dit duidelijk maakt, respecteer dit dan!

Let op!

Je mag deze foto’s en filmpjes ook niet zomaar op het internet zetten. Want dan maak je ze publiek en kunnen ook mensen die niet tot je familie behoren dit beeldmateriaal bekijken. Wil je enkele toffe familiefoto’s op het internet plaatsen? Vraag het dan eerst aan iedereen die op de foto staat.

Toevallige voorbijgangers

Je gaat op reis en neemt foto’s van mooie en bekende gebouwen, zoals de Eifeltoren in Parijs of Manneken Pis in Brussel. Maar op sommige foto’s of filmpjes staan zeker en vast ook onbekende voorbijgangers of toeristen. Maar mag je dan een foto of een filmpje maken en die achteraf delen zonder toestemming?

Dat mag! Er is geen toestemming nodig voor het fotograferen of filmen van deze mensen omdat het toevallige voorbijgangers zijn. Dit wil zeggen dat deze mensen niet het (hoofd)onderwerp van jouw foto of filmpje zijn. Het was enkel jouw bedoeling om het gebouw, het uitzicht of het standbeeld te fotograferen of te filmen. Het is niet jouw bedoeling om de voorbijgangers te fotograferen of te filmen. Zij staan “toevallig” op de foto.

Let op!

Stel dat een klasgenoot jou vraagt om zijn gek dansje voor het beeldje van Manneke Pis te filmen, dan mag je dit filmpje achteraf niet zomaar op internet zetten. In dit geval is de klasgenoot geen toevallige passant maar het hoofonderwerp van jouw filmpje. Dan moet je zijn toestemming vragen om dit filmpje te verspreiden! (idem met foto hierboven)

Publieke personen

Aan publieke personen moet je (tijdens een publiek event) geen toestemming vragen om een foto of filmpje van hen te maken, te gebruiken of te verspreiden. Voorbeelden van publieke personen zijn politici, acteurs, zangers, sportvedettes, de Koning, …

Let op!

Er zijn twee situaties waarin je wel toestemming moet vragen aan publieke personen.

• Situatie 1: als je de foto of het filmpje wil gebruiken om er geld mee te verdienen. Door bijvoorbeeld jouw foto op een T-shirt te printen en deze te verkopen.
   
• Situatie 2: de foto’s en filmpjes schenden het privéleven van de publieke persoon. Dit wil zeggen dat je niet zomaar een foto of een filmpje van Eden Hazard of Taylor Swift mag maken wanneer zij bijvoorbeeld aan het winkelen zijn of met hun gezin een uitstap maken. Ook publieke personen hebben recht op privacy wanneer ze niet aan het werk zijn!

Sfeerbeelden

Voor foto’s en filmpjes die slechts sfeerbeelden zijn is er ook geen toestemming nodig. Een sfeerbeeld is een foto waarbij er niet gefocust wordt op een of meerdere personen. Hieronder vind je een voorbeeld van zo’n foto.

Let op!

Als je een feestje organiseert, dan informeer je best de deelnemers dat er sfeerfoto’s gemaakt zullen worden.